Πόσο σημαντική είναι η ενυδάτωση για τη λειτουργία του εγκεφάλου; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ;
Ενώ συχνά ακούμε για θρεπτικά συστατικά που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, αρκετές φορές αμελούμε τη σπουδαιότητα της σωστής ενυδάτωσης!
Ο καθοριστικός παράγοντας στη σωστή ενυδάτωση είναι η επαρκής κατανάλωση νερού! Το νερό αποτελεί κύριο συστατικό των ζωντανών οργανισμών. Βρίσκεται σε κάθε ανθρώπινο κύτταρο, όργανο, ιστό και συμμετέχει σε χιλιάδες βιοχημικές δραστηριότητες. Το νερό αποτελεί το διαλύτη μέσα στον οποίο μεταφέρονται οι θρεπτικές ουσίες. Συμβάλει στη φυσιολογική λειτουργία της πέψης και απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών, ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της θερμορύθμισης.
Ποιες είναι οι ανάγκες του οργανισμού σε νερό;
Οι επακριβείς ανάγκες του οργανισμού σε νερό είναι δύσκολο να προσδιοριστούν. Λέγεται πως το ανθρώπινο σώμα πρέπει να λαμβάνει ένα γρ νερού ανά Kcal τροφής. Δηλαδή για κάποιον που καταναλώνει 2000/ ημέρα το νερό που χρειάζεται είναι 2lt. Ένας άλλος τρόπος εκτίμησης των αναγκών είναι 35ml ανά κιλό σωματικού βάρους για τους ενήλικες. Εμπειρικά μπορούμε να καταλάβουμε αν έχουμε προσλάβει το απαραίτητο νερό από το χρώμα των ούρων. Μικρός όγκος και κίτρινο χρώμα υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση υγρών δεν είναι αρκετή.
Οι δραστηριότητες του ατόμου, η κατάσταση της υγείας του, το κλίμα και το είδος της διατροφής επηρεάζουν την ποσότητα των υγρών που χρειάζεται το σώμα. Η έλλειψη νερού (αφυδάτωση) μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα και πονοκέφαλο που σιγουρά είναι αρνητικοί παράγοντες για τον εξεταζόμενο έφηβο!
Πότε πρέπει να πίνουμε νερό;
Όταν το νερό στο σώμα μας μειώνεται κατά 1% τότε ενεργοποιείται ο μηχανισμός της δίψας. Αυτό σημαίνει ότι όταν διψάμε έχουμε ήδη υποστεί μια ελαφριά μορφή αφυδάτωσης. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να πίνουμε νερό σε τακτά χρονικά διαστήματα ακόμα και όταν δεν διψάμε.
Ειδικά τα άτομα που ασκούνται πρέπει να πίνουν συχνά νερό κατά τη διάρκεια της άσκησης. Έστω και μικρές απώλειες νερού μειώνουν την απόδοση και προκαλούν αίσθημα κόπωσης
Άλλες πηγές ενυδάτωσης
Φρέσκοι χυμοί φρούτων και λαχανικών!
Οι χυμοί φρούτων και λαχανικών περιέχουν ως επί τω πλείστων νερό ενώ ταυτόχρονα αποτελούν πηγή ενέργειας, βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων που συμβάλλουν στην εγκεφαλική λειτουργία. Επιλέξτε τα φρούτα και τα λαχανικά που αγαπάτε και φτιάξτε φρέσκους χυμούς στο μπλέντερ. Φροντίστε να τους καταναλώσετε άμεσα για να έχετε το μέγιστο της θρεπτικής τους αξίας!
Γάλα
Πλούσιο σε πρωτεΐνες και απαραίτητα λιπαρά οξέα, μπορεί πέραν την ενυδάτωσης να προσφέρει ενέργεια και ασβέστιο. Σε περίπτωση που έχετε δυσανεξία στη λακτόζη αντικαταστήστε το γάλα με τροποποιημένο χωρίς λακτόζη ή με καρπό αμυγδάλου .
Καφές
Ο καφές έχει μεν πολύ νερό αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε τη διουρητική του δραση, οπότε δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κατάλληλο μέσο ενυδάτωσης. Μελέτες δείχνουν πως μέτρια κατανάλωση καφέ τονώνει την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη. Υπερβολική ποσότητα όμως μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα και διαταραχές στην ποιότητα ύπνου.
Τσάι
Το τσάι περιέχει και αυτό ποσότητα καφεΐνης ικανής να διεγείρει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ένα δροσιστικό παγωμένο τσάι λοιπόν θα μπορούσε να καταναλωθεί κατά τη διάρκεια της μελέτης. Προσοχή στα τυποποιημένα προϊόντα του εμπορίου γιατί περιέχουν αρκετή ποσότητα ζάχαρης.
Ενεργειακά ποτά
Πολλοί μαθητές επιλέγουν τα ενεργειακά ποτά προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις της εξεταστικής περιόδου. Τα ενεργειακά ποτά περιέχουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης και ταυρίνης που ναι μεν προκαλούν εγρήγορση και σε κρατούν ξύπνιο αλλά συχνά προκαλούν υπερένταση και αδυναμία συγκέντρωσης. Φαίνεται δε να προκαλούν ταχυκαρδία και αρρυθμίες. Ξεκάθαρα δεν είναι καλή επιλογή για έφηβους!
Βιβλιογραφία
Brian et. Al (2012), “Toxicity of energy drinks”
Curr Opin Pediatr;24(2):243-51.
Pross N. (2017) “Effects of Dehydration on Brain Functioning: A Life-Span Perspective”
Ann Nutr Metab;70 Suppl 1:30-36
Temple J. et al (2017), “The Safety of Ingested Caffeine: A Comprehensive Review”
Front Psychiatry; 26;8:80
Ματίνα Πουλλή, Βιοχημικός – Διαιτολόγος – Διατροφολόγος